ไขควง เครื่องมือช่างพื้นฐานที่ใช้ในงานช่างมีกี่แบบ

by Champ Witchayapong พฤศจิกายน 4, 2023, 2:30 pm 302 Views 0 Votes

หนึ่งในเครื่องมือที่เป็นพื้นฐานของการทำงานช่างนั่นก็คือ ไขควง โดยถือว่าเป็นหนึ่งในเครื่องมือสำคัญที่ทำให้การทำงานง่ายขึ้นด้วยความอเนกประสงค์และประสิทธิภาพไขควงจึงจำเป็นสำหรับงานช่างหลายประเภททั้ง งานไม้ งานเหล็ก หรืองานเฉพาะทางอื่นๆ โดยมันออกแบบมาเพื่อ ขัน คลาย หรับน็อต สลักเกลียวและรวมไปถึงตัวยึดต่างๆ ไขควงมีการออกแบบที่หลากหลายแต่ละประเภทได้รับการออกแบบมาเพื่อให้เข้ากับการทำงานตามประเภทของหัวน็อตหรือสกรู เช่น Phillips Torx, Hex และ Robertson และอื่นๆอีกที่เราจจะมาพูดถึงกันในบทความนี้ ว่าด้วยประเภทของไขควง และวิธีการใช้งานเบื้องต้นว่าแต่ละแบบเหมาะกับงานแบบไหนและฟังก์ชั่นการใช้ไขควงอื่นๆๆที่คุณไม่เคยรู้มาก่อน

ส่วนประกอบทั่วไปของไขควง

ไขควงเป็นเครื่องมือพื้นฐานที่ใช้สำหรับหมุนสกรูเพื่อยึดหรือคลายวัตถุต่างๆ มันเป็นเครื่องมือที่เรียบง่าย แต่ขาดไม่ได้ ทั้งในการทำงานแบบมืออาชีพและงานทั่วไปในครัวเรือน ซึ่งทั้งหมดนี้จำเป็นสำหรับงานแต่ละสาขาต่างกันไป ตั้งแต่การประกอบเฟอร์นิเจอร์ไปจนถึงการซ่อมอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ ไขควงมีส่วนประกอบเบื้องต้นดังนี้

ด้ามจับ (Handle)

ด้ามจับไขควงใช้สำหรับให้ผู้ใช้จับถือโดยทั่วไปมีรูปทรงที่จะมีเหลี่ยมเพื่อป้องกันการกลิ้งเมื่อวางบนพื้นผิวเรียบ นอกจากนี้ยังได้รับการออกแบบด้ามจับตามหลักสรีรศาสตร์เพื่อเพิ่มความสบายในการจับถือเวลาทำงานอีกด้วย วัสดุที่ใช้ในการผลิตมีการปรับให้มีจุดเด่นตามแบรนด์ที่ผลิต และขณะนี้ยังมีการออกแบบด้ามจับเพื่อให้สามารถใช้ได้กับงานเฉพาะทางอีกด้วย โดยทั่วไป ด้ามจับออกแบบและผลิตจากพลาสติกแข็ง เช่น เซลลูโลสอะซิเตตและยาง นอกจากนี้ยังสามารถหุ้มด้วยวัสดุกันลื่นและวัสดุเสริมความนุ่ม เช่น ยางเทอร์โมพลาสติก เพื่อปรับปรุงการยึดเกาะหรือบางยี่ห้ออาจจะออกแบบมากับฉนวนหุ้มเพื่อให้สามารถทำงานกับไฟฟ้าได้

เพลาหรือก้าน (Shaft or Shank)

โดยทั่วไปแล้วก้านไขควงมักจะทำจากโลหะแข็งที่มีความแข็งแรงและทนทานสูงเพื่อให้สามารถทนทานต่อแรงบิดเมื่ออยู่ในระหว่างการทำงาน เพลาจะมีลักษณะกลมหรือหกเหลี่ยมเพื่อให้สามารถใช้ประแจหรือประแจเพื่อเพิ่มแรงบิดได้ โดยทั่วไปแล้วก้านจะทำจากวัสดุที่แตกต่างกันไปตามวัตถุประสงค์บางตัวทำห้มีรูปทรงที่เล็กลงกว่าเดิมเพื่อให้สามารถเข้าถึงพื้นที่ที่จำกัดได้และสะดวกต่อการจัดเก็บอีกด้วย

ปลายบิต (Drive Tip or Bit)

ปลายหรือที่เรียกว่าบิตคือส่วนปลายของไขควง มีรูปร่างหลากหลาย โดยแต่ละรูปทรงได้รับการออกแบบให้พอดีกับหัวสกรูเฉพาะทางตามประเภทงานแตกต่างกันไป โดยประเภททั่วไป ได้แก่ หัวแบน ฟิลลิปส์ ทอร์กซ์ และสี่เหลี่ยม ที่เป็นที่นิยมกันมากที่สุดและยังมีแบบพิเศษออกมาอีกเพื่อให้ใช้ได้กับงานที่เฉพาะทางมากๆ

ไขควงประเภททั่วไป

ไขควงปากแบน Flathead Screwdriver (Slotted)

ไขควงปากแบนคือเครื่องมือที่ มี ปลายแบนรูปลิ่มซึ่งออกแบบมาให้พอดีกับรอยบากของสกรูหัวแบน เครื่องมือเหล่านี้มีหลายขนาดและความยาว รวมถึงไขควงปากแบนขนาดใหญ่ที่มีประโยชน์ในงานยานยนต์ ไขควงขนาดมาตรฐานสำหรับการก่อสร้างเฟอร์นิเจอร์ ข้อควรระวังในการใช้งานคือหากใช้หัวไขควงที่มีขนาดใหญ่หรือเล็กเกินไปสำรหับหัวน๊อตอาจทำให้หัวสกรูรูดได้ไขควงปากแบนเป็นไขควงชนิดพื้นฐานและใช้กันอย่างแพร่หลาย

ไขควงปากแฉก (Phillips Screwdriver)

ไขควงปากแฉกมีปลายรูปตัว X ที่ออกแบบมาให้พอดีกับสกรูหัวแฉกที่เข้ากันได้ การใช้งานทั่วไปใช้กันอย่างแพร่หลายในการก่อสร้าง การประกอบเฟอร์นิเจอร์ และอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ เนื่องจากความสามารถในการให้แรงบิดที่ดีกว่าและมีโอกาสลื่นหลุดออกน้อยกว่าไขควงปากแบน

ไขควงทอร์ค(Torx Screwdriver)

ไขควงหัว Torx เป็นไขควงที่ออกแบบมาเพื่อใช้งานกับสกรู Torx ซึ่งเป็นสกรูที่มีลักษณะเป็นรูปดาวหรือหกแฉกเพื่อให้วิธีการยึดมีประสิทธิภาพและปลอดภัยยิ่งขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งในการใช้งานที่ต้องการแรงบิดที่สูงขึ้น หรือในกรณีที่ต้องมีการควบคุมการขันที่แม่นยำยิ่งขึ้นไขควง Torx มักพบในเครื่องใช้ไฟฟ้า อิเล็กทรอนิกส์ และอุตสาหกรรมด้านความปลอดภัย โดยรูปดาว 6 แฉกจะช่วยลดความเสียหายของสกรูจากการใช้งานซ้ำๆ รูปทรงที่เป็นเอกลักษณ์นี้ช่วยให้เพิ่มอายุการใช้งานของสกรูและไขควงอีกด้วย

ไขควงหกเหลี่ยม (Hex Screwdriver)

ไขควงหกเหลี่ยมหรือประแจแอล ออกแบบมาเพื่อถอดหรือขันสกรูที่มีรอยบากหกเหลี่ยม และสามารถใช้งานกับสกรูที่พบได้ในงานประกอบเฟอร์นิเจอร์ หรืองานอะไหล่ต่างๆ ประแจหกเหลี่ยมยังมาในรูปแบบตัว L หรือที่เรียกว่าประแจแอลโดยมีหลายขนาดเพื่อรองรับหัวสกรูหกเหลี่ยมต่างๆไขควงหกเหลี่ยมเป็นเครื่องมืออเนกประสงค์ที่เหมาะกับการใช้งานที่หลากหลาย มักพบในชุดเครื่องมือสำหรับผู้ชื่นชอบงาน DIY และงานช่างต่างๆ

ไขควง Robertson (Robertson Screwdriver)

ด้วยปลายไขควงมีรูปทรงสี่เหลี่ยม เพื่อให้สามารถทำงานได้ง่ายให้การยึดเกาะที่มั่นคงกับสกรู และลดความเสี่ยงที่ไขควงจะหลุดออกมาระหว่างการใช้งานคุณลักษณะการออกแบบนี้ช่วยเพิ่มการส่งแรงบิด ทำให้มีประโยชน์อย่างยิ่งในการใช้งานที่ต้องใช้แรงบิดในระดับสูง เนื่องจากความน่าเชื่อถือและโอกาสที่สกรูหรือพื้นผิวโดยรอบเสียหายลดลง แต่ไขควงประเภทนี้ไม่ค่อยได้รับความนิยมมากนัก จะจำเป็นต้องใช้ในบางงานหรือแค่ในส่วนการผลิตเท่านั้น

แนวทางการเลือกใช้งานไขควง

การเลือกไขควงที่เหมาะสมถือเป็นสิ่งสำคัญสำหรับการทำงานทั้งงาน DIY หรืองานระดับมืออาชีพ ประเภทของสกรูและวัสดุที่คุณใช้ในงาน จะเป็นตัวกำหนดการเลือกใช้ไขควงที่เหมาะสม ต่อไปนี้เป็นแนวทางในการเลือกใช้งานไขควงที่เราจะมาแนะนำกัน

เลือกไขควงให้ตรงกับสกรู ใช้ไขควงปากแฉก (Phillips) กับหัวสกรูที่มีช่องรูปกากบาทและเลือกให้ตรงขนาดโดยมีให้เลือกตั้งแต่ (PH0, PH1, PH2 ฯลฯ) ดังนั้นเลือกขนาดที่พอดีกับ สกรูเพื่อป้องกันการหลุดออกขณะทำงาน ไขควงปากแบน (Slotted) ไขควงปากแบนใช้สำหรับสกรูที่มีช่องลักษณะบากตรงเพียงช่องเดียว เช่นเดียวกับไขควง Phillips มีหลายขนาด (3/16″, 1/4″ ฯลฯ)ควงเลือกขนาดให้ตรงกันเพื่อการใช้งานที่ดีที่สุด
อย่าจำสับสนระหว่าง สกรู Torx และ Hex สกรูทอกซ์และสกรูหกเหลี่ยมมีช่องรูปดาวและหกเหลี่ยมตามลำดับ ตรวจสอบให้แน่ใจว่าคุณเลือกใช้ไขควงหรือดอกสว่านสำหรับสกรูประเภทนี้อย่างถูกต้อง
การใช้ไขควงหุ้มฉนวน เมื่อทำงานกับอุปกรณ์ไฟฟ้า ให้ใช้ไขควงหุ้มฉนวนเพื่อลดความเสี่ยงจากไฟฟ้าช็อต ด้ามจับหุ้มฉนวนป้องกันไฟฟ้าเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับช่างไฟฟ้าหรือผู้ที่ต้องทำงานที่อาจจะต้องสัมผัสกับวงจรหรือจุดเสี่ยงอื่นๆ

ลองมาดูรีวิวตัวอย่างของไขควงที่มีการหุ้มฉนวนกันว่าเป็นแบบไหนกัน

อย่าลืมใช้เครื่องมือที่เหมาะกับงานเสมอเพื่อให้มั่นใจในความปลอดภัย ประสิทธิภาพ และอายุการใช้งานของทั้งไขควงและสกรูที่คุณใช้งาน มีหลายปัจจัยที่ควรคำนึงถึงเมื่อคุณเลือกไขควงเพื่อให้แน่ใจว่าคุณจะพบเครื่องมือที่ตรงกับความต้องการของคุณ ช่องเป็นปัจจัยแรกที่ต้องพิจารณาเนื่องจากคุณจะต้องเลือกการกำหนดค่าช่องไขควงที่ถูกต้องและขนาดช่องที่เข้ากันได้กับสกรู ตัวเลือกทั่วไป ได้แก่ slot ปากแบน ฟิลลิปส์ Robertson หรือ Torx แต่คุณอาจต้องใช้สกรูเพื่อเปรียบเทียบขนาด กับรอยบากของสกรู

เคล็ดลับการใช้ไขควง (Tip for using Screwdriver)

หลีกเลี่ยงการใช้งานไขควงกับงานหนักรูปแบบอื่น

เช่น ใช้ตอก ใช้งัดวัสดุ หรือใช้เป็นสิ่วเจาะ การใช้งานไม่ถูกประเภทอาจสร้างความเสียหายให้กับไขควงหรืออาจจะเกิดอันตรายต่อผู้ใช้ได้

เก็บไขควงให้อยู่ในพื้นที่ที่เหมาะสม

ควรคำนึงถึงการจัดเก็ยให้เหมาะสมหลังการใช้งานเพราะด้านปลายของไขควงมีความคมและแหลมในบางชนิดถ้าไม่เก็ยให้ดีอาจเกิดอันตรายได้หากไม่ระวัง

การทำงานไฟฟ้าควรเลือกใช้งานไขควงที่มีฉนวนหุ้ม

งานไฟฟ้าต้องใช้ความระมัดระวังและประสบการณ์อย่างมากหากว่าต้องทำงานกับงานประเภทนี้ควรใช้ไขควงลองไฟดูก่อนเสมอหรือเลือกใช้งานไขควงที่หุ้มฉนวนเพื่อป้องกันอันตรายจากกระแสไฟฟ้า

วางแนวการใช้งานใ้ห้ตรง

การใช้งานไขควงควรจะดูการวางมุมการใช้งานไม่ให้เอียงออกจากจุดหมุนมากเกินไปเพราะอาจจะทำให้ไขควงหลุดออกจากหัวของสกรูและเกิดความเสียหายต่อสกรูนั้น

ใช้แรงกดที่เหมาะสม

ใช้แรงกดที่มั่นคงและสม่ำเสมอ อย่าออกแรงกดมากเกินไป เพราะอาจทำให้ไขควงหลุดหรือหลุดหัวสกรูได้ แรงกดที่น้อยเกินไปอาจทำให้ไขควงหลุดออกมาได้

อย่าลืมทำงานด้วยความระมัดระวังโดยเฉพาะกับวัสดุที่มีความบอบบาง หากสกรูดูเหมือนหมุนยากเกินไป อย่าออกแรงมากเกินไป เพราะอาจทำให้เกิดความเสียหายได้ ให้ประเมินสถานการณ์อีกครั้งและพิจารณาแนวทางแก้ไขอื่นแทน

เราลองมาดูกันในคลิปต่อไปนี้ว่าไขควงจะมีทริกการใช้งานแบบไหนที่น่าสนใจอีกมั้ย

บทความอื่นๆที่เกี่ยวข้อง

สรุป

โดยสรุปแล้ว การทำความเข้าใจเกี่ยวกับไขควงประเภทต่างๆ ถือเป็นสิ่งสำคัญสำหรับทุกคนที่ทำงานในส่วนของงานช่างหรือผู้คนทั่วไปในการใช้งานง่ายๆภายในบ้าน การซ่อมแซมบ้าน หรืองานระดับมืออาชีพ ไขควงประเภทต่างๆ ที่มีอยู่หลายประเภทนี้ได้รับการออกแบบมาใช้งานตามความเฉพาะของหัวสกรูและตัวยึดต่างๆ ตั้งแต่หัวแบนและแฉกไปจนถึง Torx, Pozidriv และอื่นๆ ไขควงแต่ละประเภทมีจุดประสงค์เฉพาะตัว ช่วยให้ผู้ใช้สามารถใช้งานกับการขันที่มีอยู่หลายแบบ การเลือกไขควงที่เหมาะสมสามารถสร้างคุณภาพงานโดยรวมได้ดี ทั้งการลดความเสี่ยงที่สกรูจะเสียหาย และประหยัดเวลาในการทำงานอย่างมาก