คีมย้ำหางปลา KNIPEX 3 ประเภท 3 ทางเลือก ย้ำแน่น ย้ำถูกวิธี

by Aoily J. มีนาคม 20, 2023, 8:44 am 1.4k Views 0 Votes

งานช่างนั้นซับซ้อน ทั้งเรื่องปัญหาที่พบเจอ ตลอดจนเครื่องมือที่จะใช้ เพื่อจะซ่อมของที่เสียหายให้กลับมาเหมือนใหม่ได้มากที่สุด เพราะฉะนั้น คนที่ทำงานพวกนี้เป็นถึงเรียกว่า ’ช่าง’

คีม เป็นเครื่องมือที่มีหน้าตาเยอะแยะหลายแบบมาก ในประเภทของคีมยังมีชนิดที่หลากหลาย ในชนิดที่หลากหลายก็ยังมีชนิดย่อยๆ ลงไปอีก คาดว่ามีมากกว่า 100 ชนิด 900 แบบ คงนึกภาพออกใช่มั้ยคะว่าการเลือกใช้ คีม จะปวดหัวแค่ไหน

ใช่ค่ะ ช่างมุ้งมิ้งปวดหัวมาก แต่เพราะเห็นว่า Reader ของ TMO สนใจเรื่องคีมกันเยอะ โดยเฉพาะ คีมย้ำหางปลา บทความนี้ก็เลยจะมาแชร์ความรู้เรื่อง คีมย้ำหางปลา ให้ฟังกันค่ะ ใครเห็นว่าตรงไหนผิดสามารถคอมเมนต์มาแบ่งปันกันได้นะคะ ทุกคนจะได้เรียนรู้ไปด้วยกัน ^-^

ถ้าพูดถึงคีมก็ต้องนึกถึง KNIPEX ก่อนค่ะ เพราะเค้าผลิตมานานและของมีคุณภาพ เป็นแบรนด์เยอรมัน สินค้าแทบทั้งหมดผลิตในเยอรมันนีเพราะต้องควบคุมมาตรฐานการผลิตให้ดี คีมที่ช่างมุ้งมิ้งนำมายกตัวอย่างในวันนี้ก็เลยเป็นของ KNIPEX ทั้งหมด

ขอนอกเรื่องนิดนึงค่ะ มีใครยังไม่รู้บ้างคะว่า KNIPEX ออกเสียงยังไง?

มันอ่านว่า คะ-นิ-เพ็กซ์ ค่ะ ใครจะออกเสียงสระยาวหน่อยว่า คานิเพ็กซ์ ก็ได้นะคะ ไม่ว่ากัน ไปถามที่ร้านไหนก็พูดชื่อออกไปตรงๆ ได้เลยค่ะ ไม่ต้องอาย ทางแบรนด์เค้าเคยออกมาบอกเรื่องนี้ แถมยังเอาไปทำเป็นลายเสื้อยืดด้วยค่ะ ( ดูคลิปต้นทาง → https://youtube.com/shorts/4OWs7a9jww8?feature=share )

เช็คราคา คีม Knipex ได้ที่นี่

กลับมาเข้าเรื่องกันต่อ

คีมย้ำหางปลา คืออะไร?

คีมย้ำหางปลา เป็นคีมที่ใช้ในงานไฟฟ้า เช่น งานติดตั้งวงจรอิเล็กทรอนิกส์ ติดตั้งมอเตอร์ยานยนต์ ทุกคนน่าจะเข้าใจว่างานไฟฟ้าเป็นงานที่ละเอียดอ่อนมาก เพราะถ้าพลาดเพียงนิดก็จะหมายถึงความปลอดภัยของทั้งคนทำงานและคนใช้งาน ดังนั้น เครื่องมือในงานไฟฟ้าจึงถูกออกแบบมาให้ใช้เฉพาะทางและเฉพาะงานมากๆ เพื่อให้ช่างทำงานได้ปลอดภัย งานออกมาเต็มประสิทธิภาพ

คีมย้ำหางปลา เป็นเครื่องมือที่ออกแบบมาสำหรับย้ำขั้วสายไฟและตัวเชื่อมระบบเข้าด้วยกัน เพื่อจะเชื่อมระบบหนึ่งๆ เข้ากับระบบอื่นๆ ตัวเชื่อมที่ว่านี้ก็คือ terminal หรือ connector หรือ ขั้วต่อทางไฟฟ้า หรือ หางปลา นั่นเองค่ะ

หางปลาคืออะไร?

ก่อนจะไปรู้จัก คีมย้ำหางปลา เราควรจะรู้จักหางปลาแบบต่างๆ ก่อน ถึงจะเลือกคีมย้ำหางปลา ที่เหมาะสมได้

วิธีเชื่อมวงจรมีหลายวิธีค่ะ ทั้งการขันน็อตยึดกับสายไฟโดยตรงหรือการทำบัดกรี แต่วิธีการพวกนี้เก่าและยุ่งยาก ไม่แข็งแรง และงานไม่เรียบร้อย การใช้หางปลาเป็นวิธีที่ง่ายและทนทานกว่ามาก เชื่อมต่อได้แน่นและปลอดภัยด้วยค่ะ

หางปลามีหลายรูปแบบมากๆ คนที่ไม่เคยใช้งานมันมาก่อนจะต้องสับสนแน่ๆ นอกจากหน้าตาจะแตกต่างกันแล้ว วัสดุของหางปลาก็มีหลายชนิด เช่น ทองเหลือง ทองแดง อลูมิเนียม โดยหางปลามักจะถูกชุบผิวด้วยตะกั่วหรือดีบุกเพื่อไม่ให้ผุกร่อนหรือเกิดสนิมจากการสัมผัสกับความชื้นและออกซิเจนค่ะ

รูปแบบโดยทั่วไปของหางปลา

เพื่อให้ทุกคนเข้าใจง่าย ช่างมุ่งมิ้งจะแบ่งหางปลาทั่วไปออกเป็น 5 แบบ ดังนี้ค่ะ

1. หางปลาแบบเปลือย : คือ แบบที่เป็นโลหะล้วนๆ ข้อดีคือราคาจะถูกที่สุดในบรรดาหางปลาแบบต่างๆ ข้อเสียคือวงจรอาจถูกรบกวนจากสิ่งๆ อื่นๆ ได้ง่าย เช่น ฝุ่นหรือละอองหรือไอออนต่างๆ เป็นต้น แต่ก็ป้องกันได้ด้วยการใส่ท่อหดค่ะ

2. หางปลาแบบหุ้มฉนวน : เป็นแบบที่ช่วยเพิ่มความแน่นหนาและความเรียบร้อยตรงรอยเชื่อม ฉนวนหุ้มทำจากวัสดุที่ทนทานต่ออุณหภูมิสูง ทำให้กระแสไหลในวงจรได้สะดวก ไม่รั่วไหล สามารถป้องกันวงจรจากสิ่งรบกวนได้

นอกจากนี้สีของฉนวนหุ้มยังสามารถบอกขนาดของหางปลาได้ด้วยค่ะ เช่น สีแสง คือ Small สีน้ำเงิน คือ Medium และสีเหลืองคือ Large

3. หางปลาแบบเสียบ : อันนี้เป็นส่วนที่แยกย่อยลงมาจากแบบหุ้มและไม่หุ้มฉนวนค่ะ หางปลาแบบเสียบยังมีแยกย่อยออกไปเป็นแบบแท่ง แบบกลม แบบก้าน และแบบแบน และยังแบ่งเป็นตัวผู้กับตัวเมียด้วย เวลาใช้ต้องดูดีๆ นะคะ หางปลาแบบนี้ติดตั้งและถอดง่าย เหมาะกับงานที่ต้องซ่อมแซมเปลี่ยนแปลงบ่อย อารมณ์แบบทดลองระบบก่อน ยังไม่ติดตั้งจริงค่ะ

4. หางปลาแบบขันน็อต : ข้อนี้จะตรงข้ามกับหางปลาแบบเสียบ เพราะเหมาะจะใช้กับงานที่ต้องการยึดแน่น ติดตาย งานที่ต้องรองรับการสั่นสะเทือนบ่อยๆ เช่น งานติดตั้งเครื่องยนต์ มีให้เลือกแบบห่วงและแบบแฉก หุ้มฉนวนหรือไม่หุ้มฉนวน

5. หางปลาเฉพาะ : ก็คือหางปลาที่มีลักษณะพิเศษ ต้องใช้คีมย้ำแยกเฉพาะ เช่น หางปลาคอร์ดเอนด์ (เฟอร์รูล) หรือขั้วต่ออื่นๆ ที่อาจไม่ได้เรียกว่าหางปลา เช่น ขั้วต่อสายแลนหรือสายโทรศัพท์ ซึ่งสายไฟจะเป็นแพ ประกอบด้วยสายไฟเส้นเล็กๆ หลายเส้นเรียงติดกันเป็นระนาบเดียว

ถ้ารู้จักหางปลาทั้ง 5 แบบนี้ก็จะเลือก คีมย้ำหางปลา ได้ง่ายขึ้นแล้วค่ะ จำเอาไว้คร่าวๆ นะคะ ส่วนนี้จะเชื่อมกับการเลือกคีมของเราค่ะ!

การเลือก คีมย้ำหางปลา ที่เหมาะสมสำคัญยังไง?

อย่างที่บอกไปตอนต้นว่างานไฟฟ้านั้นละเอียดอ่อน จุดที่เชื่อมต่อวงจรเหล่านี้อ่อนไหวมาก ถ้าย้ำหางปลาไม่ถูกวิธีหรือย้ำไม่แน่นพอก็จะเกิดปัญหาที่กระทบไปทั้งวงจรได้ เช่น กระแสรั่วไหล ไฟช็อต หางปลาไหม้ เบรคเกอร์ไหม้ เป็นต้น

การใช้ คีมย้ำหางปลา ที่เหมาะสมจะช่วยป้องกันปัญหาที่กล่าวมาและปัญหาอื่นๆ อีกจำนวนมากได้ค่ะ ทำให้มั่นใจได้ว่าเราย้ำสายไฟดีพอ และถูกวิธีอย่างแน่นอน

คีมย้ำหางปลา KNIPEX 3 ประเภท 3 ทางเลือก

1. คีมย้ำหางปลา อเนกประสงค์

เป็นคีมที่ช่างไฟมีไว้แทบทุกคน เพราะมันใช้งานได้หลากหลายจริงๆ ค่ะ ไม่ว่าจะเป็นย้ำสายไฟ ปอกสายไฟ ตัดสายไฟ และตัดน็อต ใช้กับหางปลาได้หลายแบบ ยกเว้นหางปลาคอร์ดเอนด์นะคะ

ข้อดีของ คีมย้ำหางปลา แบบนี้คือพกพาไปทำงานสะดวกค่ะ เพราะไม่ต้องพกคีมหลายตัว แต่ข้อเสียคืองานจะออกมาไม่สวยเท่าคีมที่เค้าออกแบบมาสำหรับงานนั้นๆ โดยเฉพาะ

ตัวอย่างเช่น การย้ำหางปลาที่มีระยาง 2 คู่ (ส่วนแง่งๆ ที่จะจิกเข้าไปในสายไฟเพื่อยึดเกาะ) จะย้ำได้แค่ทีละคู่ ในขณะที่คีมย้ำโดยเฉพาะจะย้ำทีเดียวจบเลย ซึ่งที่เป็นแบบนี้เพราะคีมย้ำหางปลาแบบอเนกประสงค์จะบางกว่ามากค่ะ พื้นที่การย้ำเลยไม่พอ

ตัวอย่างคีมย้ำหางปลาอเนกประสงค์ คือ KNIPEX รุ่น 97 21 215 SB หรือ 97 21 215 B SB หรือรุ่น 97 32 240 SB หรือ 97 22 240 ทั้งสี่ตัวนี้ต่างกันที่ขนาด และมีจุดที่แตกต่างกันเพียงเล็กน้อยเท่านั้น พวกมันทำได้ทั้งย้ำสายไฟ ปอกสายไฟ ตัดสายไฟ และตัดปลายน็อตเหมือนกันค่ะ

สรุปข้อดีข้อเสียของ คีมย้ำหางปลา อเนกประสงค์

+ ย้ำ ปอก และตัดสายไฟได้ในตัวเดียว แถมยังตัดน็อตได้ด้วย

+ ช่วยให้ไม่ต้องพกพาคีมหลายอัน

+ เหมาะกับงานเร่งด่วน เน้นการทำงานที่รวดเร็ว

– หางปลาบางชนิดอาจย้ำได้ไม่สวย แต่ก็ใช้งานได้

– ขนาดที่จะใช้กับสายไฟต่างๆ มีจำกัด ต้องเลือกให้เหมาะกับงานที่เราจะใช้ประจำ หรือไม่ก็ซื้อหลายอัน

2. คีมย้ำหางปลา คอร์ดเอนด์

จริงๆ อันนี้สามารถรวมกับข้อ 3. ได้ แต่เพราะมีคนถามหาเยอะก็เลยแยกออกมาให้ละเอียด ทุกคนจะได้เข้าใจง่ายขึ้น

หางปลาคอร์ดเอนด์ (bootlace ferrules) จะมีลักษณะเป็นท่อโลหะยาวยื่นออกมาจากปลอกฉนวน เวลาย้ำต้องย้ำตลอดแนวโลหะที่ยื่นออกมานั้นค่ะ ซึ่งคีมย้ำอื่นๆ จะมีรอยย้ำแค่ 1-2 จุดเท่านั้น แต่คีมย้ำหางปลา คอร์ดเอนด์จะมีรอยย้ำมากกว่า และย้ำรอบด้านจนท่อหางปลากลายเป็นทรงสี่เหลี่ยม ตัวคีมก็เลยหนา คีมจะย้ำหางปลาได้หลายขนาดในอันเดียว ตามความกว้างสูงสุดของปลายหางปลาที่สอดเข้าไปในคีมได้

ตัวอย่าง คีมย้ำหางปลา คอร์ดเอนด์ ได้แก่ KNIPEX รุ่น 97 53 04 หรือ 97 53 09 และ 97 53 18 ที่มีวงเล็บไว้ว่า เฟอร์รูล ใช้ได้หมดเลยค่ะ

สำหรับรุ่น 97 53 04 เป็นคีมย้ำหางปลา คอร์ดเอนด์ หน้าตาปกติที่เรารู้จักกัน ส่วนหัวจะเป็นลักษณะกลม ตัวนี้โครงสร้างเล็กที่สุดในสามตัว ใช้งานง่ายและย้ำแน่นที่สุด (ความเห็นส่วนตัว)

ส่วนรุ่น 97 53 09 จะต้องสอดหางปลาเข้าทางปากคีมค่ะ ซึ่งจะทำให้ปวดข้อมือเวลาใช้ แต่บางคนก็อาจถนัดแบบที่มากกว่า และมันจะใช้กับสายสั้นๆ ในที่แคบๆ ได้ดีค่ะ

ตัวสุดท้าย 97 53 18 จะหมุนตัวย้ำได้ 360 องศา มีรอยย้ำมากถึง 8 จุด ใช้งานได้สะดวกที่สุด ปรับเข้ากับมือข้างถนัดและท่าทางที่ถนัดได้ เป็นรุ่นที่พัฒนามาจากคีม 2 แบบก่อนหน้า

สรุปข้อดีข้อเสียของ คีมย้ำหางปลา คอร์ดเอนด์

+ คีมย้ำหางปลา คอร์ดเอนด์ เป็นคีมย้ำเฉพาะ ย้ำได้แน่นหนา สวยงาม

+ รองรับท่าทางการจับได้หลายแบบ

+ ใช้กับหางปลาได้หลายขนาด

– เป็นคีมย้ำเฉพาะหางปลาแบบคอร์ดเอนด์ ไม่สามารถใช้ร่วมกับหางปลาแบบอื่นๆ ได้

3. คีมย้ำหางปลา ทั่วไปและเฉพาะงาน

คีมย้ำหางปลา หมวดนี้จะมีหลายแบบมากค่ะ เพราะออกแบบเฉพาะให้รองรับสายไฟแบบต่างๆ ได้พอดี การย้ำก็เลยแน่นและเรียบร้อยสวยงาม เหมาะกับหางปลาแต่ละแบบ

ปกติหัวคีมจะมีร่องให้ย้ำสายไฟได้ 3 ช่วงขนาดค่ะ แต่ก็มีตัวที่ถอดเปลี่ยนได้ เพื่อให้เราไม่ต้องซื้อคีมหลายอัน เวลาใช้งานก็เปลี่ยนหัวคีมเอา ซึ่งราคาจะสูงกว่าคีมที่เปลี่ยนหัวไม่ได้ แต่ก็คุ้มค่าและพกพาสะดวกค่ะ

ตัวอย่าง คีมย้ำหางปลา ทั่วไปและเฉพาะงาน คือ KNIPEX รุ่น 97 52 35 ตัวนี้เป็นแบบหัวตาย ยังมีตัวอื่นๆ ที่มีขนาดและร่องสำหรับย้ำสายไฟแตกต่างกันไป เหมาะสำหรับคนที่ไม่ค่อยได้ใช้งาน หรือไม่ได้ใช้กับสายไฟหลายแบบ สามารถเลือกอันที่จะใช้งานได้มากที่สุดอันเดียวก็ได้แล้วค่ะ

KNIPEX รุ่น 97 51 10 (Crimping Pliers for Western-plugs) ก็น่าสนใจ มันเหมาะกับงานย้ำ ตัด ปอก สายโทรศัพท์ที่ไม่มีตัวหุ้ม ใช้ดัดงอได้กับปลั๊กแบบตะวันตก จะงอแบบเส้นเดี่ยวหรือเส้นขนานก็ได้ หรือจะเป็นรุ่น 97 51 10 ที่สามารถปอกและย้ำทั้งสายแลนสายโทรศัพท์ ทั้งสองตัวนี้เป็นคีมย้ำเฉพาะงานมากๆ

ส่วน คีมย้ำหางปลา ที่เปลี่ยนหัวได้ก็มีรุ่นที่มาพร้อมกล่องเปลี่ยนหัวลักษณะกลมๆ ช่วยให้เปลี่ยนหัวได้ง่ายอย่างรุ่น 97 33 02 หรือใครจะซื้อรุ่นตัวเปล่าแบบซื้อหัวเปลี่ยนแยกเองเพื่อให้ตรงใจคนใช้งานที่สุดก็แนะนำรุ่น 97 43 200 A ค่ะ