เรื่องเจ๋งๆ ของ ค้อนหงอน ที่คุณอาจไม่เคยรู้ พร้อมวิธีการใช้งานที่ไม่ควรมองข้าม

      กลับมาพบกับสาระดีๆ เกี่ยวกับเครื่องมือช่างกันอีกเช่นเคย วันนี้ช่างมุ้งมิ้งจะมาพูดถึงเครื่องมือช่างพื้นฐานอย่าง ค้อนหงอน หรือที่ภาษาอังกฤษเรียกว่า Claw Hammer ค่ะ 

      Claw หมายถึงกรงเล็บของสัตว์ เพราะต่างประเทศเค้ามองว่าด้านโค้งของค้อนเหมือนกรงเล็บของสัตว์ที่งอและแหลม แฉกตรงกลางที่เอาไว้เกี่ยวหัวตะปูก็เหมือนกับร่องนิ้ว แต่บ้านเรามองเหมือนหงอนหรือเขาของตัวอะไรสักอย่าง ก็เลยเรียก ค้อนหงอน ค่ะ

      ค้อนหงอน เป็นเครื่องมือช่างยอดฮิตที่ต้องมีติดบ้านหรือกล่องเครื่องมือเอาไว้ เพราะมันใช้งานได้หลายอย่างมาก ไม่ว่าจะตอกตะปู ถอนตะปู งัดลูกแม็ก ทุบทำลาย งัดของหนัก บางอันยังสามารถใช้ถอนสกรูได้ด้วยค่ะ 

      แม้ว่าจะใช้งานได้หลายอย่างแต่มันก็ไม่ได้รองรับงานทุดด้านได้ดีไปหมดนะคะ อย่างเช่นเรื่องทุบหรือตอกมันก็จะสู้ค้อนที่เอาไว้ใช้ทุบทำลายโดยเฉพาะไม่ได้ เพราะน้ำหนักมันน้อย แม้จะเลือกค้อนที่หัวใหญ่หน่อยน้ำหนักก็ไม่ได้เพิ่มขึ้นมากมายเท่าไหร่นัก

---

ค้อนหงอน มีด้ามหลายแบบ แล้วแต่ละอย่างต่างกันยังไง?

      ความแตกต่างเรื่องด้ามของ ค้อนหงอน ไม่ได้มีแค่วัสดุที่ใช้ทำเท่านั้น แต่ยังมีดีไซน์ที่ต่างกันออกไปเยอะมากด้วย โดยวันนี้จะยกตัวอย่างคร่าวๆ ให้เห็นภาพ ดังนี้ค่ะ

      ความแตกต่างของ ค้อนหงอน ด้านวัสดุ

          1. ค้อนหงอนด้ามไม้

          เป็นวัสดุที่ราคาถูกที่สุด หาซื้อง่ายที่สุด เหงื่อไม่สะสมบนฝ่ามือ เปลี่ยนและซ่อมแซมง่ายมาก แต่ก็มีไม้ให้เลือกหลายแบบนะคะ ถ้าเป็นไม้เนื้อแข็งอายุการใช้งานก็จะนานหน่อย แต่ก็ยังสู้วัสดุอย่างอื่นไม่ได้ค่ะ

          2. ค้อนหงอนด้ามไฟเบอร์กลาส

          เป็นวัสดุสังเคราะห์ที่ทำจากแก้วเป็นหลัก แล้วเพิ่มหินและสารเคมีลงไป จากนั้นหลอมด้วยความร้อนสูง มีคุณสมบัติกันสนิมและทนทานการกัดกร่อนสูง ทนความร้อนและยูวีได้ดี น้ำหนักเบา แข็งแรง ไม่แตกร้าวหรือหดตัว และเป็นฉนวน ไม่นำความร้อนและไฟฟ้า ราคาแพงกว่าด้ามไม้เล็กน้อย และซ่อมแซมยากกว่า

          ถ้าได้ยินคนพูดว่า ค้อนหงอนด้ามไฟเบอร์เฉยๆ อาจไม่ได้หมายถึงค้อนด้ามไฟเบอร์กลาส แต่หมายถึงค้อนโลหะชนิดหนึ่ง เช่น ค้อนหงอน STANLEY FatMax Xtreme 51-162 ก็เรียกว่าด้ามไฟเบอร์เหมือนกันค่ะ แต่ ค้อนหงอน ที่มีแค่หัวค้อนที่เป็นเหล็ก ที่เหลือเป็นไฟเบอร์กลาสทั้งหมดถึงจะเรียกว่าเป็น ค้อนหงอน ด้ามไฟเบอร์กลาสจริงๆ 

          ข้อดีที่สุดของ ค้อนหงอน ด้ามไฟเบอร์กลาส ก็คือการลดแรงสั่นสะเทือนที่สะท้อนเข้ากล้ามเนื้อค่ะ ซึ่งมันจะทำให้ปวดเมื่อยจากการใช้งานน้อยลงมาก ดังนั้น ค้อนที่ด้ามหล่อด้วยไฟเบอร์กลาสทั้งหมดจึงลดแรงสั่นสะเทือนได้ดีกว่าค่ะ

          3. ค้อนหงอนด้ามโลหะ

          อาจทำจากเหล็กกล้า โครเมียม วานาเดียม หรืออลูมิเนียมอัลลอยต่างๆ มีความแข็งแรงและอายุการใช้งานมากกว่าด้ามไม้และด้ามไฟเบอร์กลาสมาก ราคาอยู่ในช่วงกลางๆ ไปค่อนข้างแพงค่ะ ข้อเสียคือหนัก จึงต้องเลือกให้ดีก่อนซื้อเพื่อให้น้ำหนักทิ้งลงถูกจุดและเมื่อยแขนน้อยที่สุดเวลาใช้ (มี Tips ในการเลือกที่ด้านล่างหัวข้อ)

          4. ค้อนหงอนด้ามไทเทเนียม

          เป็นวัสดุที่แพงที่สุดจนช่างมุ้งมิ้งตาถลน โดยราคาเฉียดหลักหมื่นต่อค้อนหนึ่งด้ามเลยทีเดียว ไทเทเนียมเป็นวัสดุที่งานการบินหรืออวกาศและการแพทย์เลือกใช้ เพราะน้ำหนักเบาแต่ให้ความแข็งแกร่งที่มากกว่าโลหะอื่นๆ ไม่เป็นพิษ และทนทานการกัดกร่อนได้ดีเยี่ยม อีกทั้งยังนำไฟฟ้าต่ำกว่าเหล็กกล้าไร้สนิมหรืออลูมิเนียมต่างๆ ด้วยค่ะ

      🌟 Tips 🌟 สำหรับ ค้อนหงอนด้ามโลหะ ถ้าจะดูว่าน้ำหนักของค้อนไปตกที่ส่วนไหนมากที่สุดให้ลองกลับหัวค้อนดูค่ะ ให้ปลายด้ามชี้ขึ้น สังเกตดูว่ามันทรงตัวในมุม 45 องศาได้หรือไม่ ถ้าได้แปลว่าหัวค้อนหนักกว่าด้ามค้อน แรงที่ส่งเวลาใช้งานก็จะไปอยู่ที่หัวค้อนมากกว่า ทำให้ประสิทธิภาพในการทุบดีและแม่นยำค่ะ

      ความแตกต่างของ ค้อนหงอน ด้านการออกแบบ

          1. ค้อนหงอนด้ามปกติ

          คือด้ามที่พบเห็นทั่วไป ด้ามส่วนต้นที่ต่อกับหัวค้อนจะเพรียวกว่าด้ามส่วนปลายที่เอาไว้จับเพื่อความสมดุลของแรงเหวี่ยง

          2. ค้อนหงอนด้ามกลม

          ด้ามจะมีลักษณะเหมือนท่อ คือ กลม และ กลวง พบในด้ามโลหะหรืออลูมิเนียม เพื่อลดน้ำหนักของด้ามค้อน

          3. ค้อนหงอนด้ามแบน

          ลักษณะแบนคล้ายแผ่น ขอบหนาๆ พบในด้ามเหล็กหรือไทเทเนียม บางอันมีการเจาะให้เป็นรูด้วย เพื่อเป็นการลดน้ำหนักและร้อยสายได้ในตัว

---

วิธีใช้ ค้อนหงอน สุดว้าว

      1. ผ่อนแรงดีกว่าใส่เต็มเหนี่ยว

      หลายคนอาจไม่รู้ว่าเวลาใช้ ค้อนหงอน ไม่ต้องใช้แรงเหวี่ยงเยอะ และไม่จำเป็นต้องเกร็งกล้ามเนื้อ เวลาใช้งาน ค้อนหงอน ให้ผ่อนคลายที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ และค่อยๆ เหวี่ยงค้อนลงบนตะปู แรงโน้มถ่วงจะช่วยให้ค้อนกระแทกลงบนหัวตะปูได้ดีตามน้ำหนักของหัวค้อน ถ้าเกร็งแทนที่จะเป็นผลดีกลับจะทำให้เมื่อยแขนเร็วขึ้นค่ะ

      2. จับด้ามใกล้หัวค้อนจะควบคุมแรงได้ตามต้องการ 

      ถ้าจับบริเวณส่วนต้นของด้าม หรือส่วนที่ใกล้กับหัวค้อนมากที่สุดจะทำให้ควบคุมแรงที่จะใช้หรือแรงที่ต้องการทุบได้ง่าย และยังตอกตะปูได้แม่นยำมากขึ้น โอกาสเบี้ยวน้อยด้วยค่ะ

      3. จับตรงด้ามค้อนส่วนปลายจะให้แรงงัดมากที่สุด

      ถ้าสังเกตดีๆ ทุกคนก็คงจะเห็นว่า ค้อนหงอน มีด้ามที่ยาวกว่าค้อนแบบอื่นๆ มาก เมื่อเทียบกับหัวค้อนที่มีขนาดใกล้เคียงกัน นั่นก็เพราะว่าด้ามค้อนจะทำหน้าที่เหมือนคันโยกที่ช่วยเสริมแรงงัดค่ะ มันจะทำให้เรางัดของหนักๆ แน่นๆ ได้ง่ายโดยไม่ต้องใช้แรงเยอะ ดังนั้น ถ้าจับตรงปลายๆ ของด้ามค้อนจะทำให้ได้แรงงัดสูงสุด

---

วิธีดูแลรักษา ค้อนหงอน ให้ใช้ได้นานๆ

      1. รักษาหน้าค้อนให้ดีอยู่เสมอ

      หน้าค้อนคือด้านที่ใช้ทุบ ถ้าทุบหรือตอกตะปูแล้วแฉลบบ่อยๆ สาเหตุอาจจะมาจากหน้าค้อนเอียง ดังนั้น ควรเก็บค้อนไว้ในกล่องเครื่องมือหรือกระเป๋าเฉพาะเสมอ เพื่อไม่ให้หน้าค้อนครูดหรือเสียดสีกับของอื่นๆ จนเสียหาย และเวลาใช้งานก็ควรวางหน้าค้อนให้ขนานกับตะปูอยู่เสมอด้วยค่ะ

      2. รักษาหงอนไม่ให้ทู่

      ส่วนหงอนของค้อนจะมีร่องตัว V อยู่ มันก็คือง่ามที่เอาไว้งัดตะปู ส่วนนี้ต้องรักษาไม่ให้ทู่ เพราะอาจทำให้หัวตะปูเกาะได้ไม่ดี วิธีดูแลง่ายๆ ก็คือใช้ตะไบสามเหลี่ยมฝนค่ะ ใช้ได้กับง่ามหงอนและร่องเล็กๆ ที่ปลายหงอนเลย

      3. ทำความสะอาดหลังการใช้งาน

      ไม่ว่าอะไรถ้าสกปรกก็ต้องทำความสะอาด ค้อนหงอน เองก็เช่นกันค่ะ ต่อให้พรุ่งนี้เราจะต้องใช้มันอีกครั้งก็ตาม เพราะสิ่งสกปรกและความชื้นทำให้แบคทีเรียก่อตัวได้ดี จึงอาจเป็นคราบหนักที่กำจัดยากหรือก่อตัวเรื่อยๆ เป็นสนิมหนา

      4. ทาน้ำมันไม่ให้เกิดสนิม

      หลังทำความสะอาดและเป่าให้แห้งแล้วควรทาน้ำมันให้ค้อนด้วยค่ะ โดยเฉพาะค้อนที่ข้อต่อเยอะ มีซอกซอนเล็กๆ หลายจุด เพื่อไม่ให้ค้อนพังเร็วและช่วยให้ซ่อมแซมง่ายขึ้นด้วย ไม่ต้องทาทุกครั้งก็ได้ค่ะ เว้นสองสามครั้งเพื่อกันสนิม แต่ถ้ามีสนิมแล้วก็ขัดด้วยตะไบหรือกระดาษทราย แต่ไม่ควรทำบ่อยนะคะ เพราะจะทำให้น้ำหนักค้อนน้อยลงเนื่องจากสูญเสียเนื้อผิวไป ถ้าทำบ่อยๆ จนหัวค้อนเบากว่าด้ามค้อนการใช้งานก็จะไม่ดีเหมือนเดิม เพราะจุดทิ้งน้ำหนักเปลี่ยนไป

      5. หาที่เก็บค้อนโดยเฉพาะ

      ทำขึ้นหรือซื้อมาก็ได้ค่ะ พยายามเก็บให้แยกจากเครื่องมืออื่นๆ และเก็บไว้ในที่อากาศถ่ายเท ไม่อับชื้น

---